28.12.2022 International Scientific Journal "Science and Innovation". Series C. Volume 1 Issue 8
Abstract. This article The scientific heritage of Abulhasan Mowardi: the methods of quranistic study or the sources of islamic law in the work of "Adab al-qazi" - the book, sunnat, ijma', comparison, ijtihad, istinbat, istihson” describes the work of Abulhasan Movardi, who lived in the years 964-1058 which made a significant contribution to the development of the history of political and legal doctrine and the theory of public administration.
Keywords: qur’an, islam, ahkom, al-mavardi, laws, government, election, sunna, imamat, sultan, he methods of quranistic study, the sources of islamic law, the book, sunnat, ijmo’, comparison, ijtihod, istinbot, istehson.
1. Жўраев З.М. Ал-Мовардийнинг ”Ал-Аҳком ас-султониййа” асари – мусулмон Шарқи давлат бошқаруви тарихига оид муҳим манба (XI аср). Ихтисослик: 24.00.01 – Ислом тарихи ва манбашунослиги. Тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD )Автореферат ва диссертация., - Тошкент: “Zamon Poligraf”, 2019. - 46 б. 2. Жўраев З.М.Марказий Осиёдан етишиб чиққан аллома Абулҳасан Мовардийнинг илмий мероси: “Одоб ал-қози” асари қуръоншунослиги ва манбашунослиги. – Тожикистон: Панжикент, педагогика институти, 2022. – Б.230-240 . 3. Абулҳасан Мовардий. Адабул қози. – Ироқ/Бағдод: 1971. Матбатуул иршод, - Б.282. Фасл: Аҳкомул оёт.; 4. Жўраев З.М.Мовардийнинг Шарқ давлатчилик таълимоти (X – XI асрлар). – Тошкент: Алишер Навоий номидаги Ўзбекистон Миллий кутубхонаси нашриёти, 2015. – 310 б. 5. Абулҳасан Мовардий. Адабул қози. – Ироқ/Бағдод: 1971. Матбатуул иршод, -Б.273. Фасл: Усули шаръ ҳақида назарий билимлар.; 6. Абулҳасан Мовардий. Адабул қози. – Ироқ/Бағдод: 1971. Матбатуул иршод, - Б.277-280. Фасл: ал-Усулуш шаръиййа.; 7. Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Усулул фиқҳ. – Тошкент: “Hilol-Nashr”, 2019. – Б.15-24. 8. Жўраев З.М. Ал-Мовардийнинг “ал-Аҳком ас-султониййа” асари – мусулмон Шарқи давлат бошқаруви тарихига оид муҳим манба (XI аср). Ихтисослик: 24.00.01 – Ислом тарихи ва манбашунослиги. Тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD ) Автореферат., – Тошкент: “Zamon Poligraf”, 2019. - 46 б.; 9. . Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Усулул фиқҳ. – Тошкент: “Hilol-Nashr”, 2019. – Б.15-24.; 10. Қурьони карим 45-Жосия сураси: Жосия – тиз чўкиб ўтирувчи деган маънони билдиради. Суранинг 28-оятида қиёмат куни ҳар бир уммат ўз тақдири нима бўлишини кутиб, тиз чўккан ҳолда ўтиришлари тасвирланган. Шу сабабли сурага мазкур ном берилган. Сурада Исроил авлодининг Аллоҳга нисбатан итоатсизлик ва ношукурчиликлари, умуман, инсоннинг дунё бойлигига ортиқча меҳр қўйиши ва бахиллик қилиши мудҳиш оқибатларга олиб келиши ҳақида танбеҳ берилган. 11. Қурьони карим, 6-“Анъом” сураси: “Анъом” – чорва моллари. Улар ҳақида бир неча оятлар бўлгани учун сура шу ном билан аталган. Сурада Ислом ақидаси асослари, шариат аҳкомлари, оилавий масалалар, жиҳод аҳкомлари, ғайридинларга доир кўрсатмалар, қиёмат, охират, пайғамбарлар, дунё ва ҳаёт моҳиятига тааллуқли маълумотлар ўз ифодасини топган. • Бу ердаги ўхшатиш, албатта, ҳамма жиҳатдан эмас, балки хилқат, ҳаёт, ўлим, Аллоҳга эҳтиёжли бўлиш, Уни таниб, ҳамду сано ва тасбеҳ айтиш, бир-бирлари билан яқин алоқада бўлиш ва кўп сифатларда улар билан инсонлар ўртасида ўхшашлик бор. Паррандалар сафига сувдаги жониворлар ҳам киради. Зеро, улар ҳам худди қушлар ҳавода сузганидек сувда сузиб юрадилар (Хз.). 12. Қурьони карим 42-Шуро сураси: Шўро – маслаҳат, кенгаш демакдир. Сурада мусулмонлар диний ва дунёвий ишларини ўзаро маслаҳат ва кенгаш асосида амалга оширишлари мақтовга сазовор экани айтилади. Шунингдек, унда қиёмат, жаннат, дўзах, тавҳид, имон, куфр, ширк, зулм каби тушунчаларнинг Ислом таълимоти бўйича кенг тафсилоти ва бир неча машҳур пайғамбарларнинг номлари ҳамда охиратда бўладиган воқеалар зикр этилади. 13. Аллоҳу таоло Қурьони карим 50-Қоф сураси: 45-оятида айтади: نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآَنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ Биз улар (кофирлар) айтаётган гапларни яхши билурмиз. (Эй, Муҳаммад!) Сиз уларнинг устида туриб (имонга) мажбурловчизўрловчи эмассиз. Бас, ушбу Қуръон билан Менинг ваъидтаҳдидимдан қўрқадиган кишиларга насиҳат қилинг! (Бу ўйлаб кўриладиган мавзу экан. Сиёсий-ҳуқуқий жиҳатлардан иёсий ўрганиш талаб этиладиган Қурьони карим ояти каримаси - ЖЗМ.) 14. Абулҳасан Мовардий. Адабул қози. – Ироқ/Бағдод: 1971. Матбатуул иршод, - Б.277-280. Фасл: ал-Усулуш шаръиййа.; 15. Juraev, Z. M. (2019). The intention – a choice or the doctrine of election in Mavardi product «A lahkom-as-sultoniya va-l-valoyot ad-diniya». ISJ Theoretical & Applied Science, 07 (75), 446-453. Soi: http://s-o-i.org/1.1/TAS-07-75-72 Doi: https://dx .doi.org/10.15863/TAS.2019.07.75.72 Classifiers: Geography. History. Oceanology. Meteorology. National University of Uzbekistan, Senior lecturer, Tashkent, Republic of Uzbekistan. The intention – a choise or the doctrine of election in Mavardi product “Al-ahkom as-sultoniya va-l-valoyot ad-diniya”. // International Scientific Journal. Theoretical & Applied Science. International Academy of Theoretical & Applied Sciences Technology and Sciense. – USA – Philadelphia, N 07 (75) 2019. – Р. 446 – 453. p-ISSN: 2308-4944 (print) e-ISSN: 2409-0085 (online) Year: 2019 Issue: 07 Volume: 75 http://t-science.org/ http://dx.doi.org/ 10.15863/TAS SOI: 1.1/TAS. DOI: 10.15863/TAS. E-mail: T-Science@mail.ru Editorial office: http://T-Science.org pone:+777727-60681 Impact Factor ICV = 6,630, Impact Factor ISI = 0.829. (8.716) based on Iternational Citation Report (ICR). QR – Issue QR – Article Impact Factor: ISRA (India) = 3.117 ISI (Dubai, UAE) = 0.829 GIF (Australia) = 0.564 JIF = 1.500 SIS (USA) = 0.912 РИНЦ (Russia) = 0.156 ESJI (KZ) = 8.716 SJIF (Morocco) = 5.667 ICV (Poland) = 6.630 PIF (India) = 1.940 IBI (India) = 4.260 OAJI (USA) = 0.350 Soi: http://s-o-i.org/1.1/TAS-07-75-72 Doi: https://dx.doi.org/10.15863/TAS.2019.07.75.72 C. 16. Ziyovuddin Juraev. Studying Of Mavardi’s Work “Al-Ahkom As-SultoniyyaVa-l-Valoyot ad-Diniyya” The Original State Governing And Political – Legal Doctrine. The American Journal of Social Scince and Education Innovations (ISSN – 2689-100x). Published: April 17, 2021 |Pages: 55-63. Doi: https://doi.org/10.37547/tajssei/Volume03Issue04-08. Impact Factor 2021: 5.857. OCLC – 1121105668. Journal Website: http://usajournalshub.com/ index,php/tajssei. Doctoral Student, Departament Of Islamic Studies And ICESCO Study Of Islamic Civilization, Faculty Of Islamic Studies, International Islamic Academy Of Uzbekistan, Associate professor Of “Source Studies”, Faculty Of History, National University Of Uzbekistan Named After Mirzo Ulugbek, Uzbekistan. The Usa Journals Volume 03- issue 04-2021. 17. Ziyovuddin Muhitdinovich Juraev Associate Professor Of "Source Studies And Archival Studies", Faculty Of History, National University Of Uzbekistan Named After Mirzo Ulugbek. Doctor Of Philosophy (Phd) In History., Uzbekistan Oltinoy Masalievna Masalieva Associate Professor of History of Uzbekistan Uzbek State University of World Languages, Uzbekistan. Eleven Ahmad Pilgrimage And Seal And Flag Of Victory. The American Journal of Social Science and Education Innovations (ISSN – 2689-100x) Published: December 11, 2020|Pages: 43-50 Doi: https://doi.org/10.37547/tajssei/ Volume02Issue12-09. IMPACT FACTOR 2020: 5. 525 OCLC – 1121105668 editor@usajournalshub.com www.usajournalshub.com/index.php/tajsseiSJIF 2020: 5.525 ISSN: 2689-100X Crossref The USA Journals Volume 02 Issue 12-2020 43. Journal Website: http://usajournalshub.c om/index,php/tajssei. Copyright: Original content from this work may be used under the terms of the creative commons attributes 4.0 licence. 18. Abulhasan Movardiy ilmiy merosidaqur’onshunoslik rivoji: “al-Ahkom as-sultoniyya va-l-valoyot ad-diniyya” asarida qur’onshunoslik va hadisshunoslik masalalari tahlili. Республика Онлайн Журнал. Science and education. Scientific journal. ISSN: 2181-0842: volume 4. April 2021.17. – B.557-575. www.openscience.uz 19. SCOPUS N1. Juraev Ziyovuddin Muhitdinovich. Journal of Critical Reviews. ISSN- 2394-5125 Vol 7, Issue 3, 2020. Review Article. Al-Ahkom as-sultoniyya va-l-valoyot ad-diniyya in source classification of world manuscripts study of Abulhasan Mavardi product. – 438-450 bb. International Islamic Academy of Uzbekistan, doctor of philosophy PhD in Histori and Source Studies of Islam, Senior teacher of the department “The Islamic Studies and studies of Islamic Civilization juraev741@mail.ru11, A.Kadiri. Tashkent, 100011, Uzbekistan. Acting associate professor of the Department "Source studies and archival studies" of the Faculty of history of the National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek. Received: 21.11.2019 Revised: 19.12.2019 Accepted: 17.01.2020. © 2019 by Advance Scientific Research. This is an open-access article under the CC BY license. http://dx.doi.org/10.31838/jcr.07.03.82. http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/. http:// dx.doi.org/ 10.31838/ jcr.07.03.82. 20. SCOPUS N2. Masalieva Oltinoy Masalievna Doctor of philosophy, аssociate professor, Uzbekistan state world languages university Department of history of Uzbekistan. Juraev Ziyovuddin Muhitdinovich Doctor of philosophy, аssociate professor, National university of Uzbekistan after named Mirzo Ulugbek Address: Uzbekistan,Tashkent, Yunusabad 11/52/25 Email: masaliyevaoltinoy@gmail.com. The Illumination of Bukhara Khans' Building Enterprise in the Some Historical Sources. TEST Enginering & Management. March - April 2020 ISSN: 0193-4120 Page No. 1803 – 1811. Article Info Volume 83 Page Number: 1803 - 1811 Publication Issue: March - April 2020. Article History Article Received: 24 July 2019 Revised: 12 September 2019 Accepted: 15 February 2020 Publication: 16 March 2020. Published by: The Mattingley Publishing Co., Inc 21. SCOPUS N3.. Ziyovuddin Juraev1, Doctor of Philosophy PhD, International Islamic Academy of Uzbekistan,National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek Tashkent, Uzbekistan. Email:juraev741@mail.ru Oltinoy Masalieva2, Doctor of Philosophy PhD, Uzbekistan State World Languages University Tashkent, Uzbekistan. One of the Vital Educational and Scientific Heritage and the Development of Qur’anic Studies, 130. Ziyovuddin Juraev, Oltinoy Masalieva. (2022). One of the Vital Educational and Scientific Heritage and the Development of Qur’anic Studies. International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE),14(1):130-136.DOI:10.9756/INT-JECSE/V14I1.221017 Received: 26.08.2021 Accepted: 18.11.2021. https://www.int-jecse.net/abstract.php?id=408; International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 14(1) 2022, 130-136 DOI: 10.9756/INT-JECSE/V14I1.221017;