Tilda soʻzlarning oʻzlashuvi, ularning leksik qatlamda uzoq saqlanib qolish, lugʻat tarkibidan joy olishi shunchaki mexanik hodisa emas. Soʻzlar tildagi oʻrni oʻtkinchi hodisa boʻlib, saqlanib qolish semantik akkumulyatsiya hodisasi bilan bogʻliqdir. Biz maqolada akkumulatsiya hodisasining ayrim semantik va leksikografik jihatlariga e’tibor qaratganmiz
23.11.2022 View more Download
Тарбия -инсон ҳаётининг безаги ва шахснинг инсоний қиёфасини белгиловчи, жамиятдаги тутган ўрнини ифодалаб берувчи ўта мураккаб танафуссиз амалга ошириладиган психологик жараён. Мавзунинг асосий мақсади шундан иборат бўлдики, ҳар қандай жамиятда тўлақонли, ҳар томонлама етук, юксак маънавиятли, чуқур интелектуал салоҳиятга эга бўлган шахсни тарбиялашда, мамлакатимизда минг йиллар давомида шаклланган ва эътироф этилган, миллий қадриятларимизга асосланган тарбия анъаналарининг бугунги жамият тараққиётида тутган ўрнини кўрсатишдан иборат. Ҳар бир мамлакат ва алоҳида ҳалқларнинг дунёда тутган ўрни, унинг мавкеи, айнан шу мамлакатда ёшларга бериладиган тарбиянинг махсули сифатида намаён бўлади. Таълимнинг мазмун-моҳияти ва унинг аҳамияти ҳам биринчи навбатда болага тарбия орқали тушунтирилмас экан, кутулган даражадаги таълим натижасига эришиб бўлмайди. Мавзуни ёритишда халқимиз томонидан асрлар давомида шакллантирилган ва эътироф этилган, тарбия элементлари, урф-одатлар, анъаналар, миллий ва умуминсоний қадриятлар ва адабиётлардан олинган маълумотлар материал сифатида тахлил қилишда асосан тарихий-таърифлаш усулларидан кенг фойдаланилди.
22.11.2022 View more Download
Ushbu maqolada dastlab qo‘llangan punktuatsion belgilar so‘zlarni va jumlalarni bir-biridan ajratish uchun qo‘llanilganligi yoritib berilgan.Muayyan til nutqida uning vazifasi,tinish belgilarining turlari,qay o‘rinlarda va qay tartibda qo‘llanilishi haqida so‘z boradi
22.11.2022 View more Download
Маколада фильтрлаш тўқималарига қўйиладиган асосий талаблар, кимёвий ва шиша толалардан тайёрланган тўқималарда ғовакларнинг табиати ва жойланишига қараб қўйиладиган талаблар, фильтрбоп техник тўқималарни сирт зичлигининг тўқиманинг технологик омиллари ва толавий таркибига боғлиқлиги келтирилган. Тўқимали фильтрлар нафақат фильтрлаш хоссалари, балки эксплуатацион хусусиятлари билан ҳам тўқима тузилишига боғлиқлиги, фильтрбоп тўқималарини тўкима тузилишининг V фазасида ишлаб чиқаришга харакат қилиниши ва тўқимада тенг зичликка, тенг мустаҳкамликка эга бўлишига харакат қилиниши ўрганилган. Фильтрбоп тўқималарнинг сирт зичлиги бўйича лойиҳалашда унинг технологик омиллари ва тўқиманинг тузилиш параметрлари ўртасидаги боғлиқликни ҳисобга олган ҳолда, хомашё турига, танда ва арқоқ ипларининг нисбий ҳолати ва ўлчамларига, тўқиманинг танда ва арқоқ бўйича зичлигига боғлиқлигини аниқлаш келтирилган. Шунингдек бир ярим қатламли фильтрбоп тўқимани лойиҳалашда унинг тузилиш фазаси, тўқимада иплар ўлчамининг ўзгариш коэффициенти, тўқиманинг танда ва арқоқ бўйича зичлиги, тўқимани танда ва арқоқ бўйича толали материаллар билан тўлдириш коэффициентлари ҳамда лойиҳаланган тўқиманинг ҳисобий сирт зичлиги аниқланган.Тадқиқот натижасида фильтрбоп тўқима тузилиши ва хусусиятлари ўртасидаги функционал боғлиқликлари олиниб, тўқимани тўқув дастгоҳига тахтлаш технологик параметрлари аниқланган.
22.11.2022 View more Download
Мазкур мақолада Сирдарё вилоятининг шўрланган тупроқ шароитида жўхори генотипларининг биометрик кўрсаткичлари ва уларнинг вариацияланганлик, ўзаро корреляцион боғланишлар даражаси, тузилиши ҳамда детерминацияланганлиги тўғрисида маълумотлар ўрин олган. Тадқиқот объекти сифатида (Sorghum vulgare Pers.) туркумига мансуб жўхорининг “Даулет” ҳамда паст бўйли Л-1, Л-2 линиялари олинган. Битта ўсимликдаги барг юзаси, рўвак оғирлиги ва дон оғирлиги кучли вариацияланган ва детерминацияланган деб топилган. Ўсимлик бўйи, барг эни нисбатан барқарор белгилардан эканлиги қайд этилган. Жўхорининг сермаҳсул генотипларини танлашда барг энига аҳамият бериш тавсия этилган. Паст бўйли жўхорининг Л-1 ва Л-2 линиялари селекция ва ишлаб чиқариш учун тавсия этилган
22.11.2022 View more Download
Hozirgi vaqtda sanoat, ishlab chiqarish, ijtimoiy-iqtisodiy va qishloq xo’jaligi sohalari dunyo miqyosida shu bilan birga yurtimizning ko’plab hududlarida rivojlanishni boshdan kechirmoqda. Shunga mos ravishta ularning ajralmas qismi elektr energiyasini iste’mol qilishning sezilarli darajada oshishiga olib kelmoqda. Shu sababli, sohalarning rivojlanish sur'atlarini oshirish maqsadida qo'shimcha elektr energiyasini ishlab chiqarishni joriy etish va uni tashish va ishlatish samaradorligini oshirish vazifalari juda dolzarb xisoblanadi. Energiyaga bo'lgan talab ortib borayotganligi sababli, uni an'anaviy manbalardan ishlab chiqarish sayyoramizning ekologik holatiga tobora ko'proq zararli ta'sir ko'rsatmoqda. Tabiiy energiya resurslari zahiralarining kamayishi, atrof-muhitning muqarrar ifloslanishi insoniyatni qayta tiklanadigan energiya manbalarini izlash va ulardan foydalanish zaruratini ilgari surdi. Hozirgi vaqtda elektr energiyasi ta’minoti amaliyotidagi asosiy tendentsiyalardan biri sanoat, ishlab chiqarish, ijtimoiy-iqtisodiy va qishloq xo’jaligi obiektlarini qo'shimcha elektr energiyasi bilan ta'minlash uchun quyosh fotoelektr qurilmalaridan (QFEQ) foydalanish hisoblanadi. QFEQ parametrlarining aniqligini ta'minlash uchun amalga oshirilishi kerak bo'lgan eng muhim hisob-kitoblardan biri bu tizim joylashgan joyda quyosh radiatsiya potentsialini baholashdir. QFEQ ni loyihalashda soatlik o'lchamdagi aniqroq ma'lumotlar talab qilinadi. Ishlab chiqilgan algoritm doirasida ushbu muammo ma'lum bir davrda geografik koordinatalar bo’yicha (kenglik va uzunlik) berilgan nuqtada yo'naltirilgan sirtga keladigan quyosh nurlanishining yillik, oylik va soatlik qiymatlarini hisoblash imkonini beruvchi dasturiy ta'minot orqali hal qilinadi. Hozirgi kunda bunday dasturiy taminotlarning bir qancha turlari mavjud. Biz tadqiqot ishimizda shuday kompleks dasturiy ta’minotlardan biri bo’lgan PVsyst va RETScreen nan foydalandik.
22.11.2022 View more Download
Ушбу мақолада ташқи иқтисодий алоқаларнинг ҳудудий жиҳатлари, унинг ўзига хос хусусиятлари атрофлича илмий асосда ўрганилган. Мақолада ҳар қандай давлат, қай даражада тараққий этганлигидан қатъий назар, ташқи иқтисодий алоқаларсиз тўлақонли тарзда яшаши мумкин эмаслиги таҳлил қилинган. Жаҳон миқёсида ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар, товарлар тури ниҳоятда кўп. Табиийки, бирорта давлат уларнинг барчасини ўзида ишлаб чиқариш имкониятига эга эмас. Айрим ҳолларда эса маҳсулотларнинг баъзи турларини ўзида ишлаб чиқаргандан кўра, бошқа мамлакатлардан олиб келиш афзалроқ ва фойдалироқдир. Яқин кунларда ҳам, яъни собиқ Иттифоқ ҳукмронлиги даврида четга асосан арзимаган пулга хом ашё чиқариб келган Ўзбекистон, эндиликда мустақилликка эришиш туфайли қатор хорижий мамлакатларга хом ашё билан бир қаторда замон талабларига мос тушадиган, рақобатбардош, турли хил электр асбоб-ускуналари, автомобил, телевизор ва видео магнитофонлар, биллур буюмлар, заргарлик маҳсулотлари ва бошқаларни экспорт қилмоқда. Шиддат билан ўзгариб бораётган ҳозирги мураккаб вазиятда давлатлар ўртасидаги ҳамкорлик янада прагматик ва динамик тусга кириб бормоқда. Универсал тусга эга халқаро ташкилотлар ўрнини тобора кўпроқ минтақавий ташкилотлар эгалламоқда. Ана шундай минтақавий ташкилотлардан бири Туркий давлатлар ташкилотидир. Мақолада ушбу ташкилотнинг фаолият йўналишлари ва унда Ўзбекистон иштирокига ҳам қисқача тўхталган. Шунингдек, ташқи иқтисодий алоқаларнинг ҳудудий жиҳатлари асосида, Сирдарё вилояти ташқи иқтисодий алоқалари таҳлилий маълумотлар асосида ўрганилган.
22.11.2022 View more Download
SCIENCE & INNOVATION